Fransa

Sağlık ve Dayanışma Bakanlığı ile Kamu Hesapları ve Eylem Bakanlığı.

Ulusal Ücretli Çalışanlar Yaşlılık Sigortası Kasası (CNAV-TS) ve yerel anlamda temsilcisi olan Emeklilik Sigortası ve İş Sağlığı Kasaları (CARSAT).

Sigorta primlerinin tahsilinden sorumlu olan kurum ulusal düzeyde Sosyal Güvenlik Kuruluşları Merkez Ajansı (ACOSS) olup, yerel düzeyde ise bu ajansa bağlı olarak prim tahsili ile doğrudan uğraşan ve bölge düzeyinde yapılanmış 22 tane Sosyal Güvenlik ve Aile Yardımları Primleri Tahsilât Birlikleri’dir (URSSAF).

Temel yaşlılık aylıkları, Fransa geneli için 16 bölgede bulunan Emeklilik Sigortası ve İş Sağlığı Kasaları (CARSAT), sadece Paris bölgesi için (Ile-de-France) Ulusal Ücretli Çalışanlar Yaşlılık Sigortası Kasası (CNAV-TS) ve Deniz Aşırı İller için ise Sosyal Güvenlik Genel Kasaları (CGSS-4 tane) tarafından bağlanmaktadır.

http://solidarites-sante.gouv.fr/ministere/organisation/directions/article/dss-direction-de-la-securite-sociale

https://www.economie.gouv.fr/ministeres

https://www.lassuranceretraite.fr/portail-info/accueil

http://www.carsat-ra.fr

http://www.acoss.fr/home.html

https://www.urssaf.fr/portail/home.html

http://www.securite-sociale.fr

Güncellenmiş 30.04.2018 tarihli Sosyal Güvenlik Kodu (Kanunu).

Yaşlılık Sigortası, söz konusu Kod’un Kanunlar kısmının (Partie Législative) 3. kitabının (Livre 3) 5. başlığında düzenlenmiştir (L351-1 ila L357-21 arası maddeler).

https://www.legifrance.gouv.fr

http://www.journal-officiel.gouv.fr

Nesiller ve meslekler arasında paylaşım ve dayanışma esasına dayalı yeniden dağıtımlı emekilik sistemi.

Ücretler üzerinden alınan prim ve katkılarla finanse edilmektedir.

Primler ulusal düzeyde belirlenen bir orana göre hesaplanmakta, işçi ve işveren paylarının ödenmesi işverenin yükümlülüğünde bulunmaktadır.

Genel Rejimin içinde olan yaşlılık sigortası, diğer sigorta kolları gibi aynı zamanda vergilerle de finanse edilmekte olup, bunlar Genel Sosyal Katkı (CSG) ve Sosyal Borçların Ödenmesi Katkısı (CRDS) olarak adlandırılmıştır.

İşçi Payı: Prime esas aylık ücret tavanı (3.311 €) üzerinden % 6,90 ve gerçek ücretin tamamı üzerinden % 0,4 oranında.

İşveren Payı: Prime esas aylık ücret tavanı (3.311 €) üzerinden % 8,55 ve gerçek ücretin tamamı üzerinden % 1,9 oranında.

Tam oran üzerinden emekli olabilmek için gerekli olan sigortalılık süresi, sigortalının doğum yılına göre değişmektedir.

Bu süreler, doğum yılına göre 160 ila 172 Trimestres arasında yani, 14.400 gün ile 15.480 gün arasında değişmektedir. 1 Trimestre = 3 aylık (3*30=90 gün) sigortalılık süresine eşittir.

Yaşlılık sigortası 1993, 2003 ve 2010 yıllarında 3 kez büyük çaplı reforma uğramıştır.

22 Ağustos 2003 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ve emeklilik sisteminde reform olarak nitelenen 21 Ağustos 2003 tarihli ve 2003-775 sayılı Kanunun temel amacı 2020 yılı perspektifleri dikkate alınarak emeklilik sisteminde mali dengeyi korumak olmuştur.

Ardından, asgari emeklilik yaşı 10 Kasım 2010 tarihli Emeklilik Reformu Yasası ve 2012 Bütçe Kanunu ile kademeli olarak 60’dan 62’ye çıkarılmıştır.

Asgari (minimun) emeklilik yaşında hesap edilen aylıklar için aylık bağlama oranı % 25’dir. Tam oran üzerinden (% 50) emekli aylığının hesaplanması için gerekli olan 65 yaş şartı da aynı şekilde 67’ye yükseltilmiştir.

Fransa’da emeklilik yaşı 67’dir.

Kadın ve erkek için ayrı ayrı emeklilik yaşı mevcut değildir.

Genel rejimde yaşlılık sigortası primleri üçer aylık dönemler (trimestre) halinde yatırılmaktadır. Bu rejimde tam oranlı emeklilik için gerekli dönem sayısını (160 ila 172 trimestres arası) 67 yaşına gelmeden tamamlamış kişiler 67 yaşını beklemeden emekli olabilmektedir.

Ayrıca, kişinin malül olması ya da işgöremez durumda olması halinde, yaşlılık aylığı 62 yaşından itibaren kesinti yapılmaksızın bağlanabilmektedir.

Bundan başka kişinin talebi ve kabul etmesi halinde yine 62 yaşından itibaren yaşlılık aylığı indirimli olarak bağlanabilmektedir. Bunun dışında madenciler, devlet memurları, askerler gibi bazı meslek gruplarının emeklilik yaşı da daha düşük olabilmektedir.

Kademeli geçiş süreci için belirlenen asgari emeklilik yaşları aşağıdaki gibidir:

Sigortalıya, 67 yaşına geldiğinde ceza indirimi uygulanmaksızın % 50 oran üzerinden yaşlılık aylığı bağlanır. Ancak emekli aylığı, prim ödediği sigortalılık dönemi (trimestre) üzerinden hesaplanmaktadır.

Temel yaşlılık aylıkları, Fransa geneli için 16 bölgede bulunan Emeklilik Sigortası ve İş Sağlığı Kasaları (CARSAT), sadece Paris bölgesi (Ile-de-France) için ise Ulusal Ücretli Çalışanlar Yaşlılık Sigortası Kasası (CNAV-TS) tarafından bağlanmaktadır.

Bağlanacak aylığın miktarı sigortalının en çok kazanç elde ettiği 25 yılın geliri, aylık bağlama oranı (en fazla % 50) ve kazanılan sigortalılık dönemi (trimestre) dikkate alınarak hesaplanmaktadır.

Sigortalının Fransa Genel Rejimince tanınmış % 50 oranında kalıcı maluliyeti var ise 62 yaşından itibaren tam oran üzerinden aylık bağlanmaktadır. Ancak aylık miktarı kişinin sigortalılık dönemiyle orantılı olarak belirlenmektedir.

LURA Sistemi

1 Temmuz 2017 tarihinden itibaren yaşlılık aylığının hesaplanması ve bağlanması konusunda yeni bir sisteme geçilmiştir.

İsmi LURA olan sistemde, evvelce ayrı ayrı hesaplanıp bağlanan aylıklar, bundan sonra tek çatı altında hesaplanıp bağlanacaktır. Bu sistem yalnızca temel emeklilik rejimlerini kapsamakta olup ek emeklilik sistemleri kapsam dışındadır.

Söz konusu sistemde hem ücretli çalışma, hem tarımda ücretli çalışma ve hem de bağımsız çalışmaya bağlı olarak hizmet süreleri bulunan ve doğum tarihi 1953’ten sonra olanların yaşlılık aylıkları tek kalemde hesaplanarak bağlanacaktır.

Yaşlılık aylığı çeşitli nedenlerle artırılabilmektedir.

. Çocuk zammı: 16 yaşlarından önce en az 9 yıl üç çocuk büyütmüş olan sigortalının yaşlılık aylığı % 10 oranında artışa tabi tutulur. Bu çocuk zammı yaşlılık aylığı sahibi her bir ebeveyne verilir.

. Bakmakla yükümlü olunan eş zammı: En az 65 yaşında olan (eşin iş göremez olması durumunda 60 yaş) eşi bulunan sigortalı, yıllık 609,80 Avro tutarında sabit eş zammı alır. Şayet aylık, doğum yılı itibarıyla istenen sigortalılık süresinden az bir süre üzerinden bağlanmışsa, bu zam miktarı da azaltılır.

. Üçüncü kişinin yardımına muhtaç olma zammı: Söz konusu artış, bir maluliyet aylığının yerine bağlanan yaşlılık aylığı sahiplerine ve iş göremezlik nedeniyle 65 yaşından önce tam oran üzerinden yaşlılık aylığı bağlananlara verilir. Bu zamdan yararlanmayı talep edebilmek için ilgilinin, günlük hayatın gereklerini yerine getirebilmede üçüncü kişinin yardımına muhtaç olması gerekmektedir.

Yaşlılık Sigortası Ek Yardımları

Yaşlılık sigortası kurumları gelir düzeyi düşük olan malul ve emeklilere gelir şartına bağlı olarak “Yaşlılık Dayanışma Yardımı - L’allocation de solidarité aux personnes âgées- ASPA” ve “Malullük Ek Yardımı – L’allocation supplémentaire d'invalidité- ASI” hakkı tanımaktadır.

Gelirlerin belirli bir düzeyin altında olması yanında hak sahibinin daimi ikamet yerinin Fransa’da olması aranan diğer bir şarttır.

ASPA yardımından 65 yaşından itibaren (malullük söz konusu ise 60 yaş) Fransa’da düzenli ikamet eden kişiler yararlanabilmektedirler.

Yardıma hak kazanabilmek için tek yaşayan kişinin yıllık gelirinin 9.638,42 Avro, iki kişi yaşayan kişinin yıllık gelirlerinin ise 14.963,65 Avro’yu geçmemesi gerekmektedir.

1 Nisan 2017 tarihi itibariyle tek kişi yaşayan kişi aylık 803,20 Avro, iki kişi yaşayan kişiye ise 1.246, 97 Avro ödenmektedir. Malullük Ek Yardımı- ASI, ASPA’dan yararlanabilmek için gerekli yaş şartını dolduramayan meslekte kazanma gücünün 2/3 'ünü kaybeden malullere asgari yaş şartı aranmaksızın verilmektedir.

Dul Eşlerin Hakları (Temel Emeklilik Rejimi)

Dul aylığı (Pension de réversion)

Fransa’da en az 3 ay hizmeti bulunan sigortalının vefatı halinde, Fransa Sosyal Güvenlik Genel Rejimince dul eşe belirli şartlarda aylık bağlanmaktadır.

Aylık bağlanabilmesi için dul eşin 55 yaşından büyük olması (Sigortalı 1 Ocak 2009 tarihinden önce vefat etmiş ise 51 yaşından itibaren aylık bağlanabilir) ve yıllık gelirlerinin belirli bir miktarın üzerinde olmaması gerekmektedir.

Yaş ve yıllık gelir şartı yerine getiriliyor ise, Genel Rejimden dul aylığı bağlanması için, belirli bir süre evli kalma ve yeniden evlenmeme şartı aranmamaktadır.

Dul aylığının miktarı sigortalılık süresi ve sigortalının çalışırken almış olduğu ücretler dikkate alınarak hesaplanmaktadır.

Dul aylığının miktarı vefat eden sigortalının alabileceği aylığın % 54’ü kadardır. Sigortalı birden çok evlilik yapmış ise bağlanacak aylık evlilik süreleriyle orantılı olarak eşler arasında paylaştırılmaktadır.

Müteveffanın 15 yıl (60 trimestre) sigortalılık dönemi bulunması halinde geride kalan eşlere bağlanacak olan dul aylık tutarı aşağıda belirtilmektedir:

Aylık Asgari Azami
283,87 Avro 868,86 Avro
Yıllık 3.406,47 Avro 10.426,32 Avro

Bununla birlikte dul aylığı alabilmek için, tek kişi yaşayan hak sahibinin yıllık gelirinin 20.113,60 Avro, birlikte yaşama durumunda hak sahibinin gelirinin 32.181,76 Avro’nun üzerinde olmaması gerekmektedir.

Dul yardımı (Allocation de veuvage)

Sigortalının vefatı halinde geride kalan dul eşe mevcut gelirleri dikkate alınarak ölüm tarihinden itibaren 2 yıl süre ile dul yardımı verilmektedir. Yardımın bağlandığı tarihte dul eş 50 yaşından büyük ise yardımın süresi, aşağıda belirtilen dul aylığı hakkının doğduğu yaşa kadar devam etmektedir. Yardımın aylık azami miktarı 607,54 Avro’dur. Yardımın verilmesinde gerek vefat eden sigortalının gerek yardımdan yararlanacak dulun aşağıda belirtilen şartları yerine getiriyor olması gerekmektedir:

Sigortalıda aranan şartlar: vefat tarihinden geriye doğru 1 yıllık süre içerisinde en az 3 aylık yaşlılık sigortası primi ödemiş olmak veya ölüm tarihinde emekli aylığı almak ya da hastalık, işsizlik veya iş kazası sigortası nakdi yardımlarından yararlanıyor olmak.

Dul eşte aranan şartlar: 55 yaşından küçük olmak (1 Ocak 2009 tarihinden önceki vefatlar için 51 yaşından küçük olmak), aylık gelirleri belirli bir miktarın altında olmak (759,43 Avro) ve boşanmış veya yeniden evlenmemiş olmak. Fransa’da temel emeklilik rejiminde yetimler için aylık hakkı bulunmamaktadır.

Fransa’da ikinci ayak emeklilik sistemlerinin başlangıcı 2. Dünya Savaşı sonrasına dayanmaktadır. Ancak, ek emeklilik rejimi ücretli çalışanlar için 29 Aralık 1972 tarihli Kanun ile zorunlu hale getirilmiştir.

Ek emeklilik sistemi, genel rejimi tamamlamak üzere oluşmuş ve dayanışmaya, paylaşıma dayalı bir yapıdır. Sistem, yararlananların ve sistemi oluşturan tarafların temsilcilerinin katılımıyla oluşturulan Yönetim Kurullarınca idare edilmektedir. İlgili sosyal taraflar, ek emeklilik rejimlerinin (ARRCO-AGIRC) 2019 yılı başında tek çatı altında birleştirilmesine karar vermişlerdir.

Tamamlayıcı emeklilik rejiminde primler kazanca göre ve ayrıca işçi ve işveren için belirlenen oranlar göz önüne alınarak hesap edilmektedir. İşçi ve işveren primlerine ilişkin oranlar ve kesintiler yukarıda yer alan tabloda belirtilmiştir.

Tamamlayıcı emeklilik rejimindeki işveren primleri CSG ve CRDS adlı iki dolaylı vergiden herhangi bir sınır olmaksızın muaftır.

Tamamlayıcı emeklilik rejimine dahil olmanın en önemli koşulu, tamamlayıcı emeklilik rejiminin faaliyet gösterdiği alanda çalışmaya başlamaktır. İstisnalar olmakla birlikte, aktif çalışma süresi içerisinde prim ödenmektedir. Aktif çalışmanın başladığı tarihte üyelik başlamakta, sigortalı çalışan kişi işten ayrıldığında üyelik sona ermektedir.

İşverenler faaliyet gösterdiği sektördeki tamamlayıcı emeklilik kasasına işletmenin kuruluşundan itibaren üç ay içerisinde işveren kayıtlarını yaptırmak zorundadırlar.

Ek emeklilik, tamamlayıcı emeklilik kasaları tarafından sağlanmakta olup, bu kasalar ARRCO ve AGIRC denilen iki büyük Federasyon tarafından koordine edilmektedir.

Ek emeklilik rejimi, zorunlu sosyal güvenlik genel rejimi veya tarım sigortası rejimi ya da maden çalışanları rejimine tabi tüm özel sektör işletme ve kuruluşları ücretli çalışanlar için zorunludur.

Ek rejim aylıkları puan itibarıyla hesaplanır. Her yıl bir ücret veya gelir dolayısıyla ödenen primler puana çevrilir. Ücretlinin aldığı aylık bütün meslek hayatı boyunca elde ettiği puanların sayısı oranında olmaktadır. Aylığın miktarını hesaplamak için, bütün meslek hayatı boyunca elde edilen puanların sayısını aylığın bağlandığı esnadaki puan değeriyle çarpmak kafi gelmektedir.

Puan usulüne dayalı bu rejimlerde aylığın miktarı, bütün meslek hayatı boyunca elde edilen mesleki gelirlerle orantılıdır.

Aylık bağlama için asgari prim ödeme süresi yoktur. Ancak, sigortalının tamamlayıcı emeklilik rejimine ödediği primler karşılığında biriken puanları 200’ün üzerinde ise kendisine tamamlayıcı emeklilik aylığı bağlanmaktadır. Bağlanan tamamlayıcı emeklilik aylıkları ise her üç ayda veya artık ayda bir ödenmektedir. Ancak, sigortalının toplam puanı 100 puan ve daha az ise, hesaplanan aylığın yıllık miktarının 12 katı tutarında defaten olmak üzere toptan tek bir ödeme yapılmaktadır. Sigortalının puanları 100-199 puan arasında ise kişinin talebi halinde ya toptan ödeme yapılmakta ya da yılda bir kere aylık (12 aylık tek bir seferde) ödenmektedir.

Tamamlayıcı emeklilik aylıkları (emeklilik aylığı ya da dul aylığı) ülke dışına da transfer edilebilmektedir. Ancak, sigortalıların tamamlayıcı emeklilik rejimlerindeki birikimlerinin ülke dışına çıkışlarda transferleri mümkün değildir.

Fransa’da işyerlerinin bağlı olduğu ve sigortalıların çalışmaları esnasında zorunlu olarak tabi oldukları Ek Emeklilik Kurumları da ilgililere, Yaşlılık Sigortası Kasalarınca bağlanan yaşlılık aylığından ayrı olarak, emeklilik yaşına gelindiğinde “Ek Yaşlılık Aylığı” bağlamaktadır. Bu aylığın bağlanması için gereken yaş şartı yaşlılık aylığında olduğu gibidir.

Ek emeklilik rejimde de normal emeklilik yaşı 67’dir. Bununla birlikte, 62 yaşından itibaren emekliliğini istemek de mümkün olup, bu takdirde bir erken emeklilik katsayısı uygulanmaktadır.

Öte yandan, bazı durumlarda 62 yaşından önce erken emeklilik katsayısı uygulanmaksızın emeklilik aylığı bağlanması da öngörülmüştür. Sigortalı, Genel Rejim aylığını tam oran üzerinden elde etmişse, erken emeklilik katsayısı uygulanmaksızın ek emeklilik aylığı alabilir.

Sigortalının vefatı durumunda hak sahipleri de ek emeklilik dul/yetim aylığından yararlanabilmektedir.

Ek Dul/Yetim Aylığı
(Pension de réversion complémentaire)

Fransa’da 1972 yılından itibaren zorunlu olarak uygulanmakta olan Ek Emeklilik Rejimi de sigortalıların dul eşlerinev veya yetimlere aylık bağlamaktadır.
Ek Emeklilik Rejimince dul aylığı bağlanabilmesi için, halen yürürlükteki mevzuata göre, eşi 01.07.1996 tarihinden önce vefat edenler için 50, bu tarihten sonra vefat edenler için 55 yaşın tamamlamış olması şartı aranmaktadır. Sigortalının ölüm tarihinde, geride kalan hak sahibinin bakmakla mükellef 25 yaşından küçük 2 çocuğunun olması veya Fransa’dan maluliyet/engellilik durumunun bulunması halinde yaş şartı aranmamaktadır.

Ek dul aylığı için belirli bir gelir tavanı aranmamakla birlikte yeniden evlenmemiş olma şartı aranmaktadır. Ek dul aylığının miktarı sigortalının Fransa’da çalışırken ödemiş olduğu primler karşılığında kazandığı puanlara göre hesap edilmektedir. Ek dul aylığının miktarı sigortalıya bağlanacak olan aylığın % 60’ı kadardır.

Ek dul aylığı için, sigortalının Fransa’da iken en son olarak tabi bulunduğu ek emeklilik kurumuna (Caisse de retraite complémentaire) doğrudan müracaat edilmesi esastır. Son olarak tabii olunan kurumun adresi bilmiyor ise, taleplerin ek emeklilik kurumlarının bağlı olduğu üst kuruma gönderilmesi gerekmektedir.

Ek dul emeklilik aylığından çocuk adına yetimler de aylık talebinde bulunabilir.

Sigortalı olmak için çalışma şartı aranmakla beraber, Aile Yardımları Kasalarınca verilen “Yaşlılık Sigortası Yardımı” kapsamında herhangi bir çalışması olmayan annelere Fransa’da çocuk doğumu ve bakımından dolayı verilen sigortalılık hakkı, dolayısıyla yaşlılık aylığı alma hakkı bulunmaktadır.

Fransa’da temel kural; bir çocuk zorunlu eğitimin 16 yaşına kadar olduğu eğitim sürecini tamamlamadan bazı istisnalar hariç, kesinlikle çalışmaya hakkı bulunmamaktadır.

16 yaşından itibaren ise bazı şartları yerine getirmek şartıyla çalışma hayatına dolayısıyla sigortalı olmaya başlayabilmektedir.

Tam oran üzerinden emekli olabilmek için gerekli olan sigortalılık dönemi eksik olan kişilerin ise sigortalılık dönemi satın alabilmesi (en fazla 12 trimestre) mümkündür.

Sigortalılık dönemi kazanma, sigortalının yıl içerisinde elde ettiği gelire göre değişmektedir. 2018 yılına ilişkin, yıl içerisinde kazanılması gereken ücret ve karşılığında elde edilecek sigortalılık dönemi (trimestre) aşağıda gösterilmektedir.
2017 yılı içerisinde:

1 sigortalılık dönemi için 1.482 Avro
2 sigortalılık dönemi için 2.964 Avro
3 sigortalılık dönemi için 4.446 Avro
4 sigortalılık dönemi için 5.928 Avro

kazanmış olmak gerekmektedir.

Ancak, kişinin her bir çalışma döneminde kazandığı maaşı sosyal güvenlik tavanı sınırı içerisinde dikkate alınarak sigortalılık dönemi belirlenmektedir. Dolayısıyla, örneğin sadece Ocak ayında 6.000 Avro kazanmış ve yılın geri kalanında çalışmamış bir sigortalı dört sigortalılık dönemi kazanamamaktadır.

Sigorta primi ödenmeyen işsizlik süreleri, hastalık izni, doğum izni, askerlik hizmeti ve çocuk yetiştirme sürelerinde de emekliliğe hak kazanmak için gerekli olan sigortalılık dönemi kazanılması mümkündür.

Halen yürürlükte olan ülkemiz ile Fransa arasındaki “Sosyal Güvenlik Genel Sözleşmesi”nin 22. maddesine göre her iki Akit Tarafın mevzuatına göre, geçmiş sigortalılık süreleri ve sigortalılık sürelerine muadil olarak tanınmış süreler aynı zamana rastlamamak kaydıyla yardım hakkının belirlenmesinde, bu hakkın devamında veya yeniden kazanılmasında birleştirilir.

Her memleketin yetkili kurumu, yukarıda belirtildiği şekilde birleştirilen süreleri nazara alarak, kendi mevzuatına göre, ilgili kimsenin yardıma hak kazanmak için bu mevzuatın gerektirdiği koşulları yerine getirip getirmediğini belirler.

Yardım hakkı doğuyorsa her memleketin yetkili kurumu, bu maddede belirtilen kurallara göre birleştirilen sigortalılık süreleriyle bu sürelere muadil olarak tanınan sürelerin tamamı, yalnız kendi mevzuatına göre geçseydi sigortalının hak kazanacağı yardım ne olacak idiyse bu yardımı nazari olarak tespit eder.

Fransız sosyal sigorta mevzuatına göre, Fransa’da çalışılan süreler zarfında ücretlerden kesilen sigorta primleri iade veya transfer edilmemekte, emeklilik yaşına geldiğinde ilgiliye yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.

Emeklinin Türkiye’de daimi olarak ikamet edilmesi halinde, yaşlılık aylıklarının Türkiye’de bulunan banka hesabına aktarılması mümkündür.

Talep sahibinin, bağlı bulunduğu emeklilik kurumuna yeni adresini ve banka hesap bilgilerini gösterir formları iletmesi gerekmektedir.

Türkiye’ye aylık transferi yapan emeklinin, her yıl düzenli olarak bağlı olduğu Fransız sigorta kurumuna hayatta olduğuna dair “Hayatta Olma Belgesini” göndermesi gerekmektedir.

Fransa sosyal güvenlik rejimine tabi olan ancak ülke dışında ikamet edenler, CSG ve CRDS vergisi ödememektedir. Buna karşın, bu kişiler yabancı iseler ve en az 15 yıllık sigortalılık süreleri bulunmakta ise, % 3,2 oranında hastalık sigortası primi ödemekle mükelleftirler.

Fransa’da ikamet etmeyen ve zorunlu bir hastalık sigortasına tabi emekliler için sosyal güvenlik aylığına uygulanacak kesinti oranı % 3,20, zorunlu veya zorunlu olmayan ek emeklilik aylıklarına uygulanacak kesinti oranı ise % 4,20’dir.

Bununla birlikte, Fransa’da çalıştıktan sonra Türkiye’ye dönmüş olan vatandaşlarımızın Fransa’daki sigortalı çalışmalarından dolayı ilk defa aylık bağlanması için ikamet ettikleri ildeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne başvurmaları gerekmektedir.

Sağlık ve Dayanışma Bakanlığı ile Kamu Hesapları ve Eylem Bakanlığı.

Ulusal Ücretli Çalışanlar Hastalık Sigortası Kasası (CNAM-TS) ve yerel anlamda temsilcisi olan Hastalık Sigortası İlk Kasaları (CPAM).

Ölüm yardımı, Fransa geneli için 102 bölgede bulunan Hastalık Sigortası İlk Kasaları (CPAM), sadece Deniz Aşırı İller için ise Sosyal Güvenlik Genel Kasaları (CGSS-4 tane) tarafından bir sigortalının yakınlarına ödenmektedir.

Sigorta primlerinin tahsilinden sorumlu olan kurum ulusal düzeyde Sosyal Güvenlik Kuruluşları Merkez Ajansı (ACOSS) olup, yerel düzeyde ise bu ajansa bağlı olarak prim tahsili ile doğrudan uğraşan ve bölge düzeyinde yapılanmış 22 tane Sosyal Güvenlik ve Aile Yardımları Primleri Tahsilât Birlikleri’dir (URSSAF).

http://solidarites-sante.gouv.fr/ministere/organisation/directions/article/dss-direction-de-la-securite-sociale

https://www.economie.gouv.fr/ministeres

http://www.acoss.fr/home.html

https://www.urssaf.fr/portail/home.html

http://www.securite-sociale.fr

https://www.ameli.fr

Güncellenmiş 30.04.2018 tarihli Sosyal Güvenlik Kodu (Kanunu).

Ölüm Sigortası, söz konusu Kod’un Kanunlar kısmının (Partie Législative) 3. kitabının (Livre 3) 6. başlığında düzenlenmiştir (L361-1 ila L361-5 arası maddeler).

https://www.legifrance.gouv.fr

http://www.journal-officiel.gouv.fr

Ölüm toptan yardımı, ücretler üzerinden alınan prim ve katkılarla finanse edilmektedir. Primler ulusal düzeyde belirlenen bir orana göre hesaplanmakta ve işveren payının ödenmesi işverenin yükümlülüğünde bulunmaktadır.

Genel Rejimin içinde olan ölüm toptan yardımı, diğer sigorta kolları gibi aynı zamanda vergilerle de finanse edilmekte olup, bunlar Genel Sosyal Katkı (CSG) ve Sosyal Borçların Ödenmesi Katkısı (CRDS) olarak adlandırılmıştır.

İşçi payı: İşçi payı yoktur.

İşveren Payı: Gerçek ücretin tamamı üzerinden % 13 oranında hastalık, analık ve maluliyet sigortaları ile aynı kapsamdadır.

Hak sahiplerine ölüm yardımı verilebilmesi için vefat eden sigortalının vefatından önceki üç aylık dönemde aşağıdaki koşullardan birini yerine getirmiş olması gerekmektedir:

- Ücretli bir işte çalışmış ve bu çerçevede ölüm tarihinde minimum prim ödeme veya çalışma süresi koşullarını yerine getirmiş olmak,
- Haklarının devam ediyor olması,
- Ölüm tarihinde ücretli bir işte çalışıyor olmak,
- Bir maluliyet aylığı sahibi olmak,
- % 66,66’dan yüksek bir oranda bir iş kazası geliri alıyor olmak.

Ölüm toptan yardımı defaten verilen yardımdır. Aylık bağlanmamaktadır. Aylıklar, sadece dul eşler için yaşlılık aylığı kapsamında verilmektedir.

Ölüm toptan yardımı, ölüm tarihinde sigortalının fiili, tam ve sürekli yükümlülüğünde bulunan kişiler arasında öncelik sırası itibarıyla verilir.

Şayet sigortalının bakmakla yükümlü bulunduğu birçok kişi varsa, tercih sırasına göre aşağıdaki şekilde verilir:

- Birlikte yaşadığı dul eş,
- Bir Medeni Dayanışma Sözleşmesi ile bağlı olduğu kişi,
- Yasal, evlilik dışı, evlat edinilmiş veya bakmakta olduğu çocuklar,
- Üstsoy.

Ölüm toptan yardımının miktarı, 1 Nisan 2018 itibarıyla 3.450 Avro’dur. Ölüm yardımı, hiçbir prim kesintisine veya vergiye tabi değildir.

Katılımı kişilerin isteğine bağlı olan yardımlaşma sandıkları ile sigorta şirketleri hastalık-analık, malullük, ölüm, iş kazası ve meslek hastalıkları risklerinde ek ödeme ve yardım konularında devreye girerken; katılımın zorunlu olduğu tamamlayıcı ek emeklilik rejimleri yaşlılık sigortasında devreye girmekte ve kişilere ikinci bir emekli aylığı bağlamaktadır.

Ancak, ek emeklilik hizmeti sunan Tamamlayıcı Emeklilik Kasaları aynı zamanda hastalık, analık, malüllük ve ölüm ile iş kazaları ve meslek hastalıkları risklerine karşı da sigorta hizmeti vermektedir. Bu sigorta zorunlu olmayıp, kişilerin talebine bağlıdır. Buradaki sistem ulusal hastalık sigortasının karşılamadığı sağlık giderlerinin karşılanması şeklindedir.

Örneğin, Hastalık Sigortası bir sağlık hizmetinin % 70’ini karşılıyorsa, yardımlaşma sandığına üye olan ya da tamamlayıcı emeklilik kasasının sağlık hizmetlerinden yararlanmak üzere sigortalı olan ve prim ödeyen kişinin kalan % 30’luk giderini de yardımlaşma sandığı veya tamamlayıcı emeklilik kasası karşılamaktadır.

Nasıl ki tamamlayıcı emeklilik rejiminin bağladığı ek emeklilik aylığı, Genel Rejimin emeklilik aylığının sağlanmasında tamamlayıcı bir rol oynuyorsa, yardımlaşma sandıkları ve tamamlayıcı emeklilik kasalarının sağladığı sağlık sigortası da genel rejimin sağlık sigortasını tamamlayıcı bir rol oynamaktadır.

Hak sahiplerine ölüm yardımı verilebilmesi için vefat eden sigortalının vefatından önceki üç aylık dönemde aşağıdaki koşullardan birini yerine getirmiş olması gerekmektedir:
- Ücretli bir işte çalışmış ve bu çerçevede ölüm tarihinde minimum prim ödeme veya çalışma süresi koşullarını yerine getirmiş olmak,
- Haklarının devam ediyor olması,
- Ölüm tarihinde ücretli bir işte çalışıyor olmak,
- Bir maluliyet aylığı sahibi olmak,
- % 66,66’dan yüksek bir oranda bir iş kazası geliri alıyor olmak.

Halen yürürlükte olan ülkemiz ile Fransa arasındaki “Sosyal Güvenlik Genel Sözleşmesi”nin 22. ve 27 ila 30. Madde hükümleri uygulanmaktadır.

Prim iadesi veya transferi bulunmamaktadır.

Güncellenmiş 30.04.2018 tarihli Sosyal Güvenlik Kodu (Kanunu).

Ölüm Sigortası, söz konusu Kod’un Kanunlar kısmının (Partie Législative) 3. kitabının (Livre 3) 6. başlığında düzenlenmiştir (L361-1 ila L361-5 arası maddeler).

https://www.legifrance.gouv.fr

http://www.journal-officiel.gouv.fr

Malullük sigortası, ücretler üzerinden alınan prim ve katkılarla finanse edilmektedir.

Primler ulusal düzeyde belirlenen bir orana göre hesaplanmakta ve işveren payının ödenmesi işverenin yükümlülüğünde bulunmaktadır.

Genel Rejimin içinde olan malullük sigortası, diğer sigorta kolları gibi aynı zamanda vergilerle de finanse edilmekte olup, bunlar Genel Sosyal Katkı (CSG) ve Sosyal Borçların Ödenmesi Katkısı (CRDS) olarak adlandırılmıştır.

İşçi payı: İşçi payı yoktur.

İşveren Payı: Gerçek ücretin tamamı üzerinden % 13 oranında hastalık, analık ve maluliyet sigortaları ile aynı kapsamdadır.

Malullük aylığına hak kazanabilmek için belirli bir sigortalılık süresinin tamamlanması gerekmektedir.

Maluliyetin meydana geldiği ayın ilk gününden geriye doğru, 12 ay süresince sigortalı olmak gerekmektedir.

Bununla beraber aşağıdaki şartlardan da birinin yerine getirilmesi gerekmektedir:

- Çalışmanın kesilmesinden önceki 12 ay içerisinde asgari saatlik ücretin 2030 katı kadar prim ödemiş olmak,

- Malullük teşhisin konulmasından veya işin bırakılmasından önceki 12 ay içerisinde en az 600 saat çalışmış olmak.

Mesleki nedenli bir hastalık veya iş kazası haricinde meslekte kazanma gücünün 2/3 ünü kaybeden sigortalı, ücret kaybını telafi etmek için malullük aylığına başvurabilir. Malullük aylığına hak kazanmak için asgari yaş şartı bulunmamakla beraber, normal emeklilik yaşına gelindiğinde malullük aylığı almaya devam edilememektedir.

Malullüğün mesleki nedenli bir hastalık veya kaza sonucu vuku bulmaması gerekmektedir. Aksi takdirde sigortalı kişiye süresiz iş göremezliğe bağlı “rente” bağlanmaktadır.

Mesleki faaliyet ayrımı yapılmaksızın, sigortalı kişinin çalıştığı bölge ve sektörde alması muhtemel olan ücretin en az 1/3 ü, kişiye malul aylığı olarak bağlanmaktadır.

Maluliyet aylığı sahibi, kendisi ve hak sahipleri adına hastalık-analık sigortasının ayni yardımlarından sigortalı katkı payı ödemeksizin yararlanır.

Malullük aylığında üç ayrı malullük kategorisi bulunmaktadır. Ücretli bir mesleki faaliyet sürdürebilecek olanlara 1 inci kategori, herhangi bir mesleki faaliyet sürdüremeyecek olanlara 2 inci kategori, herhangi bir mesleki faaliyet sürdüremeyecek ve birinin bakımına muhtaç durumda olanlara 3 üncü kategoriden maluliyet aylığı bağlanmaktadır.

Malullük aylığı tutarı kişinin hangi kategoriden malul olarak tanındığına göre hesaplanmaktadır.

Katılımı kişilerin isteğine bağlı olan yardımlaşma sandıkları ile sigorta şirketleri hastalık-analık, malullük, ölüm, iş kazası ve meslek hastalıkları risklerinde ek ödeme ve yardım konularında devreye girerken; katılımın zorunlu olduğu tamamlayıcı ek emeklilik rejimleri yaşlılık sigortasında devreye girmekte ve kişilere ikinci bir emekli aylığı bağlamaktadır.

Ancak, ek emeklilik hizmeti sunan Tamamlayıcı Emeklilik Kasaları aynı zamanda hastalık, analık, malüllük ve ölüm ile iş kazaları ve meslek hastalıkları risklerine karşı da sigorta hizmeti vermektedir. Bu sigorta zorunlu olmayıp, kişilerin talebine bağlıdır. Buradaki sistem ulusal hastalık sigortasının karşılamadığı sağlık giderlerinin karşılanması şeklindedir.

Örneğin, Hastalık Sigortası bir sağlık hizmetinin % 70’ini karşılıyorsa, yardımlaşma sandığına üye olan ya da tamamlayıcı emeklilik kasasının sağlık hizmetlerinden yararlanmak üzere sigortalı olan ve prim ödeyen kişinin kalan % 30’luk giderini de yardımlaşma sandığı veya tamamlayıcı emeklilik kasası karşılamaktadır.

Nasıl ki tamamlayıcı emeklilik rejiminin bağladığı ek emeklilik aylığı, Genel Rejimin emeklilik aylığının sağlanmasında tamamlayıcı bir rol oynuyorsa, yardımlaşma sandıkları ve tamamlayıcı emeklilik kasalarının sağladığı sağlık sigortası da genel rejimin sağlık sigortasını tamamlayıcı bir rol oynamaktadır.

Sigortalının hastalık, analık, malullük, iş kazası ve meslek hastalığı gibi risklerle karşılaşması halinde sosyal güvenlik rejimince sağlanan sigorta hizmetlerini tamamlamak üzere tamamlayıcı emeklilik kasaları veya yardımlaşma sandıkları devreye girmektedir. Sağlık konusunda tamamlayıcı emeklilik kasasına veya yardımlaşma sandığına üye olmak isteğe bağlıdır. Bu durumda, tamamlayıcı emeklilik kasaları ve yardımlaşma sandıkları sigortalıya ayni ve nakdi yardımlar sağlamaktadır.

Malullük aylığına hak kazanabilmek için belirli bir sigortalılık süresinin tamamlanması gerekmektedir. Maluliyetin meydana geldiği ayın ilk gününden geriye doğru, 12 ay süresince sigortalı olmak gerekmektedir.

Sigortalılık dönemi kazanma, sigortalının yıl içerisinde elde ettiği gelire göre değişmektedir. 2018 yılına ilişkin, yıl içerisinde kazanılması gereken ücret ve karşılığında elde edilecek sigortalılık dönemi (trimestre) aşağıda gösterilmektedir.
2017 yılı içerisinde:

1 sigortalılık dönemi için 1.482 Avro
2 sigortalılık dönemi için 2.964 Avro
3 sigortalılık dönemi için 4.446 Avro
4 sigortalılık dönemi için 5.928 Avro

kazanmış olmak gerekmektedir.

Ancak, kişinin her bir çalışma döneminde kazandığı maaşı sosyal güvenlik tavanı sınırı içerisinde dikkate alınarak sigortalılık dönemi belirlenmektedir. Dolayısıyla, örneğin sadece Ocak ayında 6.000 Avro kazanmış ve yılın geri kalanında çalışmamış bir sigortalı dört sigortalılık dönemi kazanamamaktadır.

Sigorta primi ödenmeyen işsizlik süreleri, hastalık izni, doğum izni, askerlik hizmeti ve çocuk yetiştirme sürelerinde de emekliliğe hak kazanmak için gerekli olan sigortalılık dönemi kazanılması mümkündür.

Halen yürürlükte olan ülkemiz ile Fransa arasındaki “Sosyal Güvenlik Genel Sözleşmesi”nin 19. maddesine göre: “Bir memleketten diğerine giden işçiler için malullük sigortası para (aylık) veya sağlık (tedavi) yardımlarından yararlanma hakkının doğmasında, idamesinde veya ihyasında, işçilerin önce bulundukları memleket mevzuatına tabi olarak geçen sigortalılık süreleriyle muadil süreler, yeni geldikleri memleket mevzuatına tabi olarak geçen sigortalılık süreleri ve muadil sürelerle aynı zamana rastlamamak şartıyla, birleştirilir.

Malullük aylığı, hastalık veya kaza sebebiyle, malullükle sonuçlanan iş göremezlik halinin vukua geldiği tarihte ilgilinin tabi bulunduğu mevzuata göre bağlanır. Malullük aylığının ödenmesi bu mevzuatı uygulamaya yetkili kuruma aittir”.

20 ve 21. maddelerine göre ise; malullük aylığının durdurulmasından sonra, sigortalı aylığa yeniden hak kazanırsa, ilk defa bağlanan aylığı ödeyen kurum ödemelere tekrar başlar. Aylığın kesilmesinden sonra, sigortalının durumu yeniden bir malullük aylığı bağlanmasını gerektirirse, bu aylık 19 uncu maddede belirtilen esaslara göre bağlanır.

Malullük aylığı, icabında, iki memleketten birinin mevzuatına göre yaşlılık aylığı için gerekli şartlar, özellikle yaş şartı yerine getirildiği tarihten itibaren, yaşlılık aylığına çevrilir. Her iki memleketin yaşlılık sigortası mevzuatına göre bir sigortalının hak kazandığı yardımların toplamı malullük aylığı tutarından daha aşağı ise, malullük aylığı ödemiş olan kurum, aradaki farka eşit bir ek ödeme yapar.

Prim iadesi veya transferi bulunmamaktadır.

Sosyal Güvenlik Genel Sözleşmesi’nin 28. Maddesine göre: “Akit memleketlerden birinin mevzuatı bazı menfaatlerin sağlanmasını veya bazı formalitelerin ikmalini o memlekette ikamet şartına bağladığı taktirde, bu şartlar iki Akit memleketten birinde ikamet eden Türk veya Fransız vatandaşları hakkında uygulanmaz”.

Malullük aylığı, Türkiye’de ikamet edilmesi halinde ilgilinin talebi üzerine Türkiye’de bulunan banka hesabına aktarılabilir. İlgili, bağlı olduğu hastalık kasasına yeni adresini belirten form ile banka hesap bilgilerini vermesi gerekmektedir.

Ayrıca, her yıl düzenli olarak kuruma hayatta olduğuna dair ve adres bilgilerini içeren formu iletmelidir.

Bununla birlikte, Fransa’dan aylık alıp Türkiye’de ikamet edenlerin çalışıp çalışmadıklarının denetimi yapılabilir.

Fransız sosyal güvenlik sisteminin esas rejimi olan genel rejim, tüm sosyal sigorta güvencelerini kapsayan 5 ana koldan oluşmaktadır:

1- Hastalık, Analık ve Babalık, Maluliyet, Ölüm (ölüm toptan ödemesi) Sigortası,
2- İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Sigortası,
3- Yaşlılık Sigortası,
4- Aile Yardımları Sigortası,
5- İşsizlik Sigortası.

Bunlardan, yaşlılık ve maluliyet sigortaları dışında kalanları kısa vadeli sigorta kolları olarak tanımlamak mümkündür.

Sağlık ve Dayanışma Bakanlığı ile Kamu Hesapları ve Eylem Bakanlığı.

Hastalık, Analık-Babalık, Ölüm (ölüm toptan ödemesi), İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Sigortası kollarından sağlanan yardım ve hizmetler, Fransa ana toprakları için 102 bölgede bulunan Hastalık Sigortası İlk Kasaları (CPAM), sadece Deniz Aşırı İller için ise Sosyal Güvenlik Genel Kasaları (CGSS-4 tane) tarafından yürütülmektedir.

Aile Yardımları Sigortası kolunu, Aile Yardımları Kasaları yönetmektedir. Ulusal düzeyde Ulusal Aile Yardımları Kasası (CNAF), iller düzeyinde ise 101 tane bulunan Aile Yardımları Kasaları (CAF) bulunmaktadır.

İşsizlik Sigortası kolunda ise, Ulusal düzeydeki UNEDIC (Sanayi ve Ticarette İstihdam İçin Mesleklerarası Ulusal Birlik) işsizlik sigortasının yönetiminden ve bölgesel düzeyde yapılanmış olan İş Kurumu ajansları (POLE EMPLOI) ise işsizlik sigortasının koordinasyonundan sorumludur.

Sigorta primlerinin tahsilinden sorumlu olan kurum ulusal düzeyde Sosyal Güvenlik Kuruluşları Merkez Ajansı (ACOSS) olup, yerel düzeyde ise bu ajansa bağlı olarak prim tahsili ile doğrudan uğraşan ve bölge düzeyinde yapılanmış

22 tane Sosyal Güvenlik ve Aile Yardımları Primleri Tahsilât Birlikleri’dir (URSSAF).

http://solidarites-sante.gouv.fr/ministere/organisation/directions/article/dss-direction-de-la-securite-sociale

https://www.economie.gouv.fr/ministeres

https://www.caf.fr

https://www.unedic.org

https://www.pole-emploi.fr

http://www.acoss.fr/home.html

https://www.urssaf.fr/portail/home.html

http://www.securite-sociale.fr

https://www.ameli.fr

Güncellenmiş 30.04.2018 tarihli Sosyal Güvenlik Kodu (Kanunu).

Kısa vadeli sigorta kolları, söz konusu Kod’un Kanunlar kısmının (Partie Législative) 3. kitabının (Livre 3) 2 ve 3. başlıkları (L321-1 ila L325-3 arası ve L330-1 ila L333-3 arası maddeler) ile 4. ve 5. kitaplarında (Livre 4 et 5) düzenlenmiştir (L411-1 ila L482-5 arası ve L511-1 ila L584-1 arası maddeler).

https://www.legifrance.gouv.fr

http://www.journal-officiel.gouv.fr

Nesiller ve meslekler arasında paylaşım ve dayanışma esasına dayalı sistem.

Kısa vadeli sigorta kolları, ücretler üzerinden alınan prim ve katkılarla finanse edilmektedir. Primler, ulusal düzeyde belirlenen bir orana göre hesaplanmakta, işçi ve işveren paylarının ödenmesi işverenin yükümlülüğünde bulunmaktadır.

Genel Rejimin içinde olan yaşlılık sigortası, diğer sigorta kolları gibi aynı zamanda vergilerle de finanse edilmekte olup, bunlar Genel Sosyal Katkı (CSG) ve Sosyal Borçların Ödenmesi Katkısı (CRDS) olarak adlandırılmıştır.

Kısa vadeli sigorta kollarına ait prim oranları yukarıda verilen tabloda yer almaktadır.

Fransa’da işsizlik sigortası rejimi sosyal güvenlik sisteminin ana unsuru olan Genel Rejimi tamamlamaktadır.

Özel hukuk kurallarına tabi bir yapılanma söz konusudur ve işsizlik sigortası rejimi sosyal taraflar arasında akdedilen bir sözleşmeden kaynaklanmaktadır.

Ulusal düzeydeki UNEDIC (Sanayi ve Ticarette İstihdam İçin Mesleklerarası Ulusal Birlik) işsizlik sigortasının yönetiminden ve bölgesel düzeyde yapılanmış olan İş Kurumu (POLE EMPLOI) ise koordinasyonundan sorumludur.

İşverenlerin ve işsizlerin kaydı, işsizlik sigortası primlerinin tahsili ve işsizlik sigortası ödemelerinin yapılması gibi doğrudan işlemler İş Kurumu-Pole Emploi tarafından gerçekleştirilmektedir.

İşsizlik Sigortası Rejimi, sözleşmenin uygulama alanına giren işletmelerin tüm ücretli çalışanlarına uygulanmaktadır.

İşsizlik Sigortasının finansmanı ücret üzerinden alınan primlerle sağlanmaktadır. Sosyal güvenlik primlerine esas ücretin 4 katı sınırlamasıyla (13.244 Avro) prim oranı toplam % 5’dir (% 4,05 işveren payı, % 0,95 işçi payı). İşçi payı 01.10.2018’den itibaren tamamen kaldırılacaktır.

İşsizlik Sigortası Ödenekleri ve İşsizliğe Bağlı Sağlanan Yardımlar

İşsizlik sigortasınca sağlanan işsizlik tazminatı ile emekli aylığı miktarı düşük olanlar için yaşlılık sigortası kurumları tarafından sağlanmakta olan tamamlayıcı ödenekler sosyal sigortalar tarafından düzenli ikamet şartına tabi olarak sağlanan yardımlar olarak değerlendirilmektedir.

İstihdama Dönüş Yardımı (L’allocation d’aide au retour à l’emploi-ARE)

İşsizlik sigortası yardımları, prensipte, miktar ve süre olarak rejime tabi olma süresine ve alınan ücrete göre hesaplanır.

İşsizlik yardımlarından yararlanmak için:

1. İşsiz olarak İş Kurumu’na kayıtlı bulunmak,
2. Fiziki durumu çalışmaya elverişli olmak,
3. Etkin bir şekilde iş arıyor olmak,
4. Son çalıştığı işyerinden işveren tarafından çıkarılmış olmak veya iş akdi süresi sona ermiş olmak,
5. Son 28 ayda (50 yaşından büyükler için son 36 ay) içerisinde en az 122 gün sigortalılığı olmak

gerekmektedir.

Yardımın miktarı ve yardımdan yararlanma süresi hak sahibinin evvelce almış olduğu ücret düzeyine ve yaşına bağlı olarak değişmektedir.

Günlük miktar 28,21 Avro veya ortalama günlük ücretin % 75’ini geçmemek üzere, ortalama brüt ücretin % 40,4 + 11,84 Avro veya ortalama brüt ücretin % 57’sidir (Avantajlı olan ödenmektedir).

Mesleki Faaliyetin Durdurulması Yardımı (Cessation d’Activité des Travailleurs Salariés)

Teknolojik gelişmelere uyum sağlama konusunda zorluklarla karşılaşan ve bu nedenle işinden ayrılmak zorunda kalan 55 yaşından büyüklere sosyal güvenlik primlerine esas tavan ücret çerçevesinde aylıklarının % 65’i oranında ödenmektedir.

Yardımların finansmanı işverence sağlanmaktadır. 57 yaşından büyükler için devlet yardımların finansmanına katılmaktadır.

Geçici yardım (Allocation temporaire d’attente – ATA)

Fransa’ya yasal giriş yapmış olan sığınmacı, vatansız, eski hükümlü gibi korunmaya muhtaç kişilere belirli bir gelir düzeyinin aşılmaması şartıyla ve en fazla 1 yıl süre ile sınırlı olmak üzere geçici statüleri sona erene kadar verilmektedir. Mültecilere ise süre sınırlaması olmadan sığınma talepleri sonuçlanıncaya kadar verilmektedir.

Özel dayanışma yardımı (Allocation de solidarité spécifique –ASS)

İstihdama dönüş yardımı hakkı sona eren ve son 10 yıl içerisinde 5 yıl çalışması bulunanlara gelir düzeyine bağlı olarak verilmektedir. Yardımın miktarı ailevi durum ve gelir düzeyine göre değişmektedir.