Basın Mesleğinde Çalışanlar / Çalıştırılanlar Sıkça Sorulan Sorular
Soru 1: Gazetecilerin yıllık izin süreleri ne kadardır?
Günlük bir süreli yayında (mevkute) çalışan bir gazeteciye, en az 1 yıl çalışmış olmak şartıyla, yılda 4 hafta tam ücretli izin verilir. Gazetecilik mesleğindeki hizmeti 10 yıldan yukarı olan bir gazeteciye, 6 hafta ücretli izin verilir. Gazetecinin kıdemi aynı gazetedeki hizmetine göre değil, meslekteki hizmet süresine göre hesaplanır. Günlük olmayan süreli yayınlarda çalışan gazetecilere her 6 aylık çalışma devresi için 2 hafta ücretli izin verilir.
Soru 2: Gazeteciler ne kadar sürede kıdem tazminatına hak kazanırlar?
Meslekte en az 5 yıl çalışmış olan gazetecilere kıdem tazminatı hakkı tanınır. Kıdem tazminatı, gazetecinin mesleğe ilk giriş tarihinden itibaren hesaplanır.
Soru 3: Gazetecilerin hafta tatilleri kaç gündür?
Her altı günlük fiili çalışmayı müteakip gazeteciye bir günlük ücretli dinlenme izni verilmesi mecburidir. Gazetecinin vazifesi devamlı gece çalışmasını gerektirdiği hallerde hafta tatili iki gündür.
Soru 4: Gazeteci ulusal bayram, genel tatiller ve hafta tatilinde çalışırsa ücreti nasıl ödenir?
Gazetecinin, ulusal bayram, genel tatiller ve hafta tatilinde çalışması fazla saatlerde çalışma sayılmaktadır. Her bir fazla çalışma saati için verilecek ücret, normal çalışma saati ücretinin yüzde 50 fazlasıdır.
Soru 7: Gazeteci hangi hallerde fazla saatlerde çalışmış sayılır?
Gündüz veya gece devresindeki çalışma süresinin daha fazla hadlere artırılması ve ulusal bayram, genel tatiller ve hafta tatilinde çalışılması basın mesleğinde çalışanlar için fazla saatlerde çalışma sayılır.
Soru 6: Gazeteci ile yazılı iş sözleşmesi yapmak gerekir mi?
Gazeteci ile kendisini çalıştıran işveren arasındaki iş sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması zorunludur.
Soru 7: Kıdem süresi için farklı gazetelerde çalışmalar toplanır mı?
Kıdem tazminatı, gazetecinin mesleğe ilk giriş tarihinden itibaren hesaplanır.
Soru 8: Yıllık izin kullanmadan ayrılan gazeteciye kullanmadığı izinlerin ücreti ödenir mi?
Gazeteci yıllık iznini kullanmamışsa, işine son verilmesi halinde, hak kazandığı izin süresine ait ücreti kendisine peşin olarak verilir.
Soru 9: Gazetecinin bildirim süresi ne kadardır?
İşyerinde işverenle arasındaki iş ilişkisi bir veya birden çok sözleşmeye istinaden aralıksız olarak en az 6 yıl sürmüş olan gazetecinin işine son verilmesi yapılacak yazılı bildirimden itibaren 3 ay geçtikten sonra geçerli olur. 5 seneden az hizmeti olanlar için bu bildirim süresi 1 aydır.
Soru 10: Gazeteci iş sözleşmesini nasıl feshedebilir?
Gazeteci en az 1 ay önceden işverene yazılı bildirimde bulunmak suretiyle iş sözleşmesini her zaman feshedebilir.
Soru 11: Gazeteciler deneme süresine tabi midirler?
Mesleğe ilk kez giren gazeteciler için deneme süresi en çok 3 aydır.
Soru 12: Gazeteci birden çok gazetede çalışabilir mi?
Gazeteci, işverenle yaptığı sözleşmede aksi belirtilmedikçe, basınla alakası olsun veya olmasın başka bir işte çalışmakta serbesttir.
Soru 13: İş sözleşmesinde yer almayan çalışmalar için ayrıca ücret ödenir mi?
Gazeteci, sözleşme hükümleri dışında olarak işveren tarafından verilen işler veya sipariş edilen veya yayınlanması kabul edilen yazılar için ayrıca ücrete hak kazanır.
Soru 14: Muvazzaf askerlikte gazeteciye ücret ödenir mi?
İlk muvazzaf askerlik hizmeti için silâh altına alınan gazeteciye normal askerlik süresince son aldığı ücretin yarısı ödenir.
Soru 15: Aynı süreler için gazeteciye birden fazla kıdem tazminatı ödenir mi?
Bir defa kıdem tazminatı alan gazetecinin kıdemi, yeni işine girişinden itibaren hesaplanır. Ancak, işverenle gazeteci arasında bu hükümden farklı olarak yapılan sözleşmeler geçerlidir.
Soru 16: Gazeteciye kıdem tazminatı taksitle ödenir mi?
İşverenin maddi imkânsızlık sebebiyle gazetecinin tazminatını bir defada ödeyememesi halinde, ödeme en çok 4 taksitte yapılır ve bu taksitlerin tamamının süresi 1 yılı geçemez. Ancak, bu bölünme o işyerinin mali vergisini tahakkuk ettiren maliye şubesinin, firmanın zarar etmekte olduğu kararı üzerine yapılabilir.
Soru 17: Gazeteci ihbar süresini beklemeden iş sözleşmesini feshedebilir mi?
Bir süreli yayının (mevkute) yön ve karakterinde gazeteci için şeref veya şöhretini veya genel manevi çıkarlarını ihlal edici bir durum yaratacak şekilde bariz bir değişiklik ortaya çıkması halinde, gazeteci bildirim süresini beklemeden sözleşmeyi feshedebilir.
Soru 18: Gazetecinin sözleşmesi hastalık sebebiyle feshedilebilir mi?
Gazetecinin uğradığı hastalık sebebiyle iş sözleşmesi işveren tarafından feshedilemez. Ancak, bu hastalığın altı aydan fazla uzaması halinde tazminat verilmek suretiyle sözleşmenin feshi yoluna gidilebilir.
Soru 19: Gazetecilerin terfie hak kazanabilmeleri için gazetede kaç yıl çalışmaları gerekir?
Terfiye hak kazanabilmek için gazetecilerin gazetede 2 yıl çalışması gerekir. Terfi sözleşmede tespit edilen yüzde üzerinden yapılır.
Soru 20: Gazeteci ile işveren arasında yazılı olarak yapılması gereken iş sözleşmesinde nelerin bulunması zorunludur?
İşin türü, ücret miktarı ve gazetecinin kıdeminin iş sözleşmesinde yer alması gerekmektedir.
Soru 21: Gazetecinin vazifesi devamlı gece çalışmasını gerektirdiği hallerde hafta tatili kaç gündür?
Bu şekilde çalışan gazetecinin hafta tatili 2 gündür.
Soru 22: Gazetecinin ölümü sebebiyle iş sözleşmesinin sona ermesi halinde eşi ve çocuklarına hangi tutarda ölüm tazminatı verilir?
Gazetecinin ölümü sebebiyle iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, eşi ve çocuklarına ve bunlar bulunmadığı takdirde geçimi kendisine ait olan aile bireylerine, aylık ücretinin üç katından az olmamak üzere, kıdem tazminatı hakkı tutarında ölüm tazminatı verilir.
Soru 23: İş göremeyecek şekilde hastalanarak, işveren tarafından işinden çıkarılan gazeteci kaç yıl içinde iyileştiği takdirde tekrar eski işine tercihen alınır?
Bu durumda kişi 1 yıl içinde işine dönebilir.
Soru 24: Gazeteci çocuğu dünyaya geldiği zaman, kaç gün ücretli izne hak kazanır?
Bu durumda kişi 3 gün ücretli izne hak kazanır.
Soru 25: Gazeteciye; eşi veya çocuğu, anası veya babası öldüğü zaman kaç gün ücretli izin verilir?
Bu durumda kişi 4 gün ücretli izne hak kazanır.
Soru 26: Gazetecilik mesleğindeki hizmeti 10 yıldan yukarı olanlara verilecek ücretli izin süresi ne kadardır?
Bu durumda kişilere 6 hafta yıllık izin verilir.
Soru 27: Gazetecinin günlük çalışma süresi ne kadardır?
Günlük çalışma süresi genel bakımdan 8 saattir.
Soru 28: Gazetecinin fazla mesaisi günde kaç saati geçemez?
Fazla mesai günlük en fazla 3 saat olabilir.
Soru 29: Müessesede çalışacak stajyer sayısı nasıl hesaplanır?
Stajyer sayısı, yazı işleri kadrosunun yüzde 10’unu geçemez.
Soru 30: Gazeteciye fazla çalıştığı her bir saat için verilecek ücret, normal çalışma saati ücretinin ne kadarıdır?
Bu durumda verilecek ücret, normal ücretin yüzde 50 fazlasıdır.
Soru 31: Pazar gününden başka bir gün hafta tatili yapan bir gazetecinin Pazar günü çalışması fazla mesai sayılır mı?
Bu durumda yapılan çalışma fazla mesai sayılmaz.
Soru 32: Gazeteciler fazla çalışma yaparken saat 24:00’ten sonraya denk gelen saatlerdeki ücretleri ne kadardır?
Bu süreye ilişkin ücret bir katı fazlasıyla ödenir.
Soru 33: Gazetecilerin her hizmet yılı sonunda hak kazandıkları ikramiyenin tutarı nedir?
Bu ikramiye gazetecinin bir aylık ücreti tutarındadır.
Soru 34: Bir defa kıdem tazminatı alan gazetecinin kıdemi, ne zamandan itibaren tekrar hesaplanır?
Bu süre, gazetecinin yeni işe girişinden itibaren hesaplanmaya başlar.